Z DNA SZUFLADY
wystawa fotografii mieszkańców Gnojnicy
Gnojnica – spora wieś podkarpacka koło Ropczyc, ponad 2 tys. mieszkańców. W latach 2012–2013 Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”, Witek Broda i Andrzej Bieńkowski organizowali tam festiwal tradycyjnej muzyki galicyjskiej. Odwiedzaliśmy miejscowych muzyków, wędrowaliśmy, rozpytując się o kapele, granie, ale też o stare fotografie.
Tak powstawała wystawa „Z dna szuflady”. Najprostszą cezurą były fotografie czarno-białe. No i temat dla nas kluczowy – muzycy, obrzędy, życie codzienne wsi. Z pomocą Wiejskiego Centrum Kultury i Szkoły Podstawowej w Gnojnicy zebraliśmy ponad setkę starych zdjęć. Małą część stanowią fotografie z atelier – pozowane, z lat 1920 – 1930. To obraz dostatniego życia – ale może takie tylko chciano przechowywać dla kolejnych pokoleń? Lata 1950. to głównie fotografie z Ameryki – od rodzin, które emigrowały po II wojnie – obraz pławienia się w amerykańskich dobrach, takie przecież wysyła się stroskanej rodzinie, by uspokoić, pochwalić się, jak dobrze się żyje… Pewnie głównie od emigrantów, którzy licznie przyjeżdżają do rodzin (o czym tez świadczą fotografie) pojawiają się na wsi aparaty fotograficzne i w latach 1960 – 1970 zdjęć pojawia się znacznie więcej. One nas interesowały najbardziej. Na nich wesela, dożynki, ale i praca (kuźnia w Cholewianej Górze), zwykłe życie (wiele wspaniałych zdjęć od Pawła Zawiślaka), dzieci (w tym szkolny zespół muzyczny z Gnojnicy Dolnej), no i przede wszystkim kapele! W tym ulubiona przez nas fotografia od Tadeusza Świdra z 1958 roku; kapela z Boreczku.
Wystawę robiliśmy dwuetapowo, bo ważna dla nas była pamięć, jaka zachowała się o ludziach, wydarzeniach. Pierwszego roku podczas festiwalu wywiesiliśmy na płocie kopie fotografii, pod nimi kartki. Mieszkańcy Gnojnicy wpisywali tam; kto jest na nich, kiedy zostało zrobione, gdzie i w jakich okolicznościach. To było kapitalne – dyskusje przy zdjęciach, zacięte spory, pokreślone opisy. Nie wszędzie udało się ustalić cokolwiek. Wybrane fotografie znalazły się na wystawie. Więcej znajdziecie na stronie archiwummuzykiwiejskiej.pl w zakładce RZESZOWSKIE.
Małgorzata Bieńkowska
————————————————————————————————
Zbieramy stare wiejskie fotografie od ponad 30 lat. Wspieramy zbiórki społeczne fotografii, archiwizujemy zdjęcia i organizujemy wystawy fotograficzne. Każde zdjęcie zawiera w sobie niezwykłe informacje: jak wyglądała praca na wsi, jaka była moda, jak się ludzie zachowywali, jak się bawili i świętowali? Warto się dokładnie przyglądać każdej fotografii.
Muzyka Odnaleziona
